stb-4

marginesy

Kaskadowe arkusze stylów do formatowania wszystkich elementów wykorzystują model pudełka. W praktyce polega to na tym, że wszystkie elementy umieszczane są w dodatkowej przestrzeni o kształcie prostokątów (rysunek 8.1). W ramach każdego pudełka można kontrolować następujące właściwości:

  • Marginesy — odstępy dzielące poszczególne elementy — pudełka.

  • Obramowanie — linie rozdzielające marginesy i dopełnienie.

  • Dopełnienia — odstępy pomiędzy elementem a otaczającą go ramką. Dopełnienia bardzo często nazywane są również marginesami wewnętrznymi.

  • Szerokość.

  • Wysokość.

Rysunek 8.1. Schemat pudełka

Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, aby dla pojedynczego elementu określić wszystkie dostępne właściwości.

Marginesy

Margines to obszar występujący po zewnętrznej stronie obramowania elementu. Jest on obecny w każdym elemencie użytym na stronie WWW. Za pomocą CSS można kontrolować lewy, prawy, górny oraz dolny margines.

Lewy, prawy, górny i dolny margines

margin-left | margin-right | margin-top | margin-bottom

Dostępne wartości:

wartość liczbowa | wartość procentowa | auto | inherit

Wartość domyślna:

0

Przykład:

p {margin-left:1cm;}

Dziedziczenie:

Nie

Obsługa:

Opera, Mozilla Firefox, MS Internet Explorer, Chrome, Safari

 

Tekst

Jeśli chcemy umieścić na stronie WWW zwykły tekst, możemy wpisać go bezpośrednio z klawiatury - w miejsce właściwej treści dokumentu (patrz: Ramy dokumentu). Nie trzeba przy tym stosować żadnych dodatkowych poleceń. Należy jednak pamiętać, że przeglądarka internetowa automatycznie zawinie wszystkie wiersze, dlatego w edytorze HTML tekst możemy wpisywać dowolnie, np. po wpisaniu:

To jest zwykły tekst...
To jest zwykły tekst...
To jest zwykły tekst...
To jest zwykły tekst...

Na ekranie otrzymamy:

To jest zwykły tekst... To jest zwykły tekst... To jest zwykły tekst...

W edytorze możemy zakończyć linię (klawisz Enter) w dowolnym miejscu - tam gdzie będzie nam wygodnie. Nie należy również przedzielać wyrazów z jednej linii do drugiej za pomocą myślnika:

To jest zwykły tekst... To jest zwykły tekst... To jest zwy-
kły tekst...

Zaznaczony wyraz powinniśmy wpisać normalnie. Przeglądarka sama ustawi go w odpowiedniej linii.

czcionki

Czcionka, zaraz po kolorze, jest prawdopodobnie najbardziej podstawową właściwością strony. W tym artykule nie pokażę żadnych "sztuczek", ale przedstawię jaki zakres wykorzystania czcionek umożliwia CSS.

Ponieważ nie wszystkie czcionki są dostępne na każdym komputerze (istnieją setki tysięcy czcionek i spora część z nich nie jest darmowa), CSS zapewnia system "awaryjny" (ang. fallback). Na początku wymieniasz czcionki, których chcesz używać, a później czcionki, których chciałbyś/chciałabyś użyć zamiast nich, jeśli te pierwsze nie są dostępne. Taka lista powinna być zakończona tzw. czcionką rodzajową (albo generyczną, ang. generic font), których jest pięć: serif, sans-serif, monospace, cursive oraz fantasy.

 

Font family Your browser Sample image
'sans-serif': normalne czcionki szeryfowe
Arial, sans-serif Szybki Brązowy Lis Przeskakuje Nad Leniwym Psem
Helvetica, sans-serif Szybki Brązowy Lis Przeskakuje Nad Leniwym Psem
Verdana, sans-serif Szybki Brązowy Lis Przeskakuje Nad Leniwym Psem
Trebuchet MS, sans-serif Szybki Brązowy Lis Przeskakuje Nad Leniwym Psem
Gill Sans, sans-serif Szybki Brązowy Lis Przeskakuje Nad Leniwym Psem
Noto Sans, sans-serif Szybki Brązowy Lis Przeskakuje Nad Leniwym Psem
Avantgarde, TeX Gyre Adventor, URW Gothic L, sans-serif Szybki Brązowy Lis Przeskakuje Nad Leniwym Psem
Arial Narrow, sans-serif Szybki Brązowy Lis Przeskakuje Nad Leniwym Psem
sans-serif Szybki Brązowy Lis Przeskakuje Nad Leniwym Psem

Tło

Zamiast wyrazów "kolor tła" oraz "kolor tekstu" należy wpisać definicję koloru odpowiednio: tła strony oraz tekstu na całej stronie. Robi się to tak samo jak w przypadku czcionek.

Jeśli chcemy ustalić kolor tła oraz tekstu na całej stronie możemy użyć dodatkowych wartości atrybutu dla znacznika <body>. Wartości te ("background-color: ...; color: ..."nie wpisujemy w miejscu właściwej treści strony - tak jak w przypadku znaczników - lecz w atrybucie style="..." wewnątrz znacznika otwierającego <body> (przed właściwą treścią) - tak jak pokazano powyżej - ponieważ nie są one oddzielnymi znacznikami tylko wartościami atrybutu. Należy również pamiętać, że na stronie może się znajdować tylko jeden znacznik <body>. Wszystkie atrybuty które się do niego odnoszą (jak na przykład powyższy), wpisuje się do tego samego znacznika (otwierającego), a nie wstawia się nowego w innym miejscu strony.

<body style="background-color: kolor tła; color: kolor tekstu">
Tu jest właściwa treść strony
</body>

Selektory

Gdzie wyrazem selektor może być praktycznie dowolny znacznik, np. p (akapit), h1 (tytuł), td (komórka tabeli) i inne [zobacz: Wstawianie stylów]. To właśnie elementom znajdującym się pomiędzy tymi znacznikami, nadajemy atrybuty formatowania.
Wyrazy "cecha" (ang. property) oraz "wartość" (ang. value) określają atrybuty elementu i zostaną opisane w dalszych rozdziałach. Tutaj będą przedstawione jedynie selektory.

Selektor typu jest podstawowym rodzajem selektora. Pozwala on wybrać pojedynczy zwykły element dokumentu HTML podanego typu, czyli o określonej nazwie, a następnie nadać mu atrybuty (za pomocą cechy oraz wartości - opisane w następnych rozdziałach). Można powiedzieć, że selektor ten to inaczej element (znacznik), występujący w kodzie źródłowym strony.

h6 { color: red }